Mục đích ra đời và ý nghĩa của Website dòng họ Mai Cao Lãm

Văn hóa Dòng họ - một sức mạnh dân tộc

         Từ xa xưa, ông cha ta đã nhiều lúc chú ý xâp đắp truyền thống các dòng họ, tôn vinh công lao tổ tiên cha ông, giáo dục con cháu tiếp bước mạnh mẽ hơn nữa theo hồi trống thúc giục: “Con hơn cha là nhà có phúc”.
Tuy nhiên, trong điều kiện xã hội cũ, việc nối kết các dòng họ cũng mang theo những nét tiêu cực không tránh khỏi, nhiều khi làm phức tạp thêm các mối quan hệ xã hội vốn rối rắm của các thế kỷ đã qua. Vào những bước ngoặt, những dòng xoáy của lịch sử, đời sống một số dòng họ như biển dâu mỗi người mỗi nhà, hoặc mai danh ấn tích. Mặt khác, lịch sử đất nước ghi nhận vai trò các dòng họ đã có đóng góp vào sự hình thành và phát triển của dân tộc, cho sự nghiệp chinh phục thiên nhiên và bảo vệ Tổ quốc, đặc biệt là đã khắc họa những nét không thể xóa mờ trong việc hình thành nhân cách và phong thái đặc thù của con người Việt Nam trong dòng chảy của loài người.

Nối kết dòng họ, giữ truyền thống đẹp

         Có lẽ chưa bao giờ chúng ta thật sự bước chân vào gia phả học như một số nước khác đã thâm nhập môn khoa học này từ ba, bốn thế kỷ nay. Trong vòng mười năm nay, rất nhiều dòng họ ở Việt Nam, từ Bắc đến Nam, từ trong nước ra bên ngoài, đã bắt tay vào việc tìm lại gốc tích, và nối kết con cháu trong dòng họ dưới ánh hào quang của cha ông tổ tiên. Hăng hái nhất và luôn luôn chiếm số đông trong phong trào nối kết dòng họ là những người cao tuổi (hàm ý là già họ) đối chứng với “già làng chăng”. Hiện tượng này là dễ hiểu,   bởi vì đi vào cơ  chế xã hội thị trường, lớp người cao tuổi đang chín muồi nhất trong nhận thức sâu sắc rằng văn hóa một đất nước, một dân tộc như Việt Nam ta, bao giờ cũng có cội nguồn từ gia đình, từ dòng họ, khôi phục và làm rạng danh hơn nền văn hóa gia đình, dòng họ Việt Nam, nhất thiết phải đi vào nối kết dòng họ với cả một dây công việc cụ thể như viết gia phả, xây nhà thờ họ và mộ tổ, gây quỹ khuyến học, khắc phục các vụ bất hòa trong nội tộc và giữa các họ trong thôn xóm…

       Khách quan mà nói, chỉ khoảng chừng mười năm gần đây, nhu cầu tìm lại ngọn nguồn dòng họ, nối kết dòng họ ở nước ta mới gặp đủ điều kiện chín muồi để rộ lên như một phong trào. Những nhà trí thức thì tìm đọc Pi-e Gu-ru (Pierre Gourou) để biết rằng riêng đồng bằng sông Hồng đã có 202 dòng họ: nhiều người lại dựa vào Dã lan Nguyễn Đức Du, trong cuốn “Gia phả, khảo luận và thực hành” để khẳng định rằng Việt Nam có khoảng 300 dòng họ. Vậy Việt Nam ta thật sự có bao nhiêu dòng họ? Những người ưa thực tiễn thì kiếm tàu xe, lên đường lặn lội đến những địa danh cha ông mình đã trối trăng cho con cháu đi tìm lại anh em chú bác họ hàng và sau đó là làn sóng dịch gia phả, viết lại gia phả, quy tập nghĩa trang dòng họ và xây lại mổ tổ, xây nhà thờ họ… Quả là việc nối kết dòng họ và sưu tập gia phả, trong rất nhiều trường hợp, đã nâng cao lòng tự hào về truyền thống tốt đẹp của dòng họ, đã làm xúc động nhiều tấm lòng tưởng đã nguội lạnh để trở về đùm bọc người thân thuộc, góp phần chỉnh đốn lại gia phong, gia giáo đã có thời lơi lỏng.

Một dòng họ nổi tiếng

            Không phải là chỉ mười năm nay, mà là từ nhiều năm trước, nhiều thế hệ trước, một số dòng họ có sức  sống dẻo dai, vượt qua bao thác ghềnh của thời cuộc, vẫn gìn giữ được nền nếp hương khói cha ông tổ tiên, nhờ đó mà dõi theo được các chi, các nhánh cháu con đi làm ăn gần xa, duy trì được nét cơ bản trong truyền thống quý báu của dòng họ mình, giữ được mối dây mỏng manh nối kết tình máu đào nội tộc hướng vào lợi ích chung của đất nước. Một trong các dòng họ nổi tiếng đó là có dòng họ Mai.

            Là một người con cháu chắt sinh ra và lớn lên tại Hà Nội Việt Nam, mang trong mình dòng máu của tổ tiên, xây dựng website này với lòng thành kính, là một sự ghi nhận nhỏ nhoi đối với ân đức tổ tiên. Đây là một sự tưởng nhớ đến vong linh các Cụ. Website: homaicaolam.blogspot.com ra đời nhằm tập hợp tất cả các thông tin về  dòng họ Mai Cao Lãm. Cho đến nay nhờ những nỗ lực và sự hăng hái bỏ ra nhiều thời giờ, nhiều sức lực của quản trị viên, website này đã tập hợp được tương đối nhiều thông tin, đã đạt được một số thành quả nhất định.

 
                                                           Mai Quốc Tuấn Trung - Trưởng ban biên tập Website